według norm ISO 9001, ISO 14001 i ISO 50001
Wdrażając Zintegrowany System Zarządzania według norm ISO 9001, ISO 14001 i ISO 50001 należy określić zakres systemu, a także ewentualne wyłączenia z tego zakresu. Każde wyłączenie musi być dokładnie i konkretnie uzasadnione, a jago lub ich opis zawarty w Księdze Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Normy ISO 14001 i ISO 50001 nie dopuszczają żadnych włączeń z zakresu stosowania tych norm. Natomiast norma ISO 9001 dopuszcza taką możliwość.
Generalnie zasadą jest, że wszystkie wymagania podane w normie ISO 9001 są ogólne i przeznaczone do stosowania przez wszystkie organizacje, bez względu na ich rodzaj, wielkość i dostarczany wyrób.
Jeżeli jednak jakiekolwiek wymaganie lub wymagania tej normy nie mogą być zastosowane ze względu na charakter organizacji i jej wyrób, można rozważyć wyłączenie tego wymagania lub kilku wymagań. Mogą to być poszczególne punkty rozdziału 7, ale także same jego podpunkty, a nawet tylko poszczególne stwierdzenia (zdania) w nich zawarte.
Jeśli już dokonuje się wyłączeń, to nie dopuszcza się stwierdzenia zgodności Zintegrowanego Systemu Zarządzania z wymaganiami norm będących w jego zakresie, chyba że wyłączenia te ograniczono do wymagań zawartych w rozdziale 7 normy ISO 9001 i takie wyłączenia nie wpływają na zdolność firmy do dostarczania wyrobu (usługi), który spełnia wymagania klienta i wymagania mających zastosowanie przepisów prawnych i innych, lub na związaną z tym odpowiedzialność organizacji.
Tak więc wyłączenia mogą dotyczyć następujących obszarów normy ISO 9001:
- Planowanie realizacji wyrobu (usługi)
- Procesy związane z klientem
- Projektowanie i rozwój
- Zakupy
- Produkcja i dostarczanie usługi
- Nadzorowanie wyposażenia do monitorowania i pomiarów.
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe stwierdzenia, należy bardzo poważnie o dokładnie zastanowić się nad potencjalnymi wyłączeniami w Zintegrowanym Systemie Zarządzania według norm ISO 9001, ISO 14001 i ISO 50001. Nieuzasadnione wyłączenia skutkują najczęściej brakiem zgodności systemu z normami wchodzącymi w jego zakres, a co za tym idzie brakiem uzyskania odpowiedniego certyfikatu.
Źródło:
- Norma PN-EN ISO 9001:2009; Systemy zarządzania jakością – Wymagania,
- Norma PN-EN ISO 14001:2005; Systemu zarządzania środowiskowego – Wymagania i wytyczne stosowania,
- Norma PN-EN ISO 50001:2012; Systemy zarządzania energią – Wymagania i zalecenia użytkowania,
- Opracowanie własne na podstawie materiałów wewnętrznych Instytutu Kształcenia Menadżerów Jakości.
Autor: Bartosz Gamza
