Norma TS 16949 została opracowana jako rozwinięcie systemu zarządzania jakością dla dostawców motoryzacji. Początkowo, jak większość rozwinięć norm branżowych systemów zarządzania jakością, była uzupełnieniem normy ISO 9001. Dopiero po pewnym czasie zaczęła funkcjonować jako samodzielny dokument normatywny.
Dla kogo TS 16949?
Norma jest przeznaczona dla dostawców firm branży motoryzacyjnej. Wdrożenie systemu zarządzania jakością zgodnego z norma TS 16949 ma sens tylko w przypadku gdy:
- Mamy zamiar zostać dostawcą firmy motoryzacyjnej,
- Nasz klient wymaga od nas posiadania certyfikatu TS 16949.
Oczywiście możliwa jest sytuacja, gdzie nasz klient nie pochodzi z branży motoryzacyjnej, a wymaga od nas posiadania wdrożonego lub certyfikowanego (lub to i to) systemu zarządzania jakością w oparciu o TS-a.
Na szczęście jednostek certyfikujących nie interesuje w jakiej branży pracujemy, więc certyfikat TS 16949 możemy uzyskać bez względu na to w jakiej branży pracujemy.
System zarządzania jakością TS 16949 wymaga większej ilości udokumentowanych procedur oraz zapisów w stosunku do ISO 9001. Dodatkowo wymagane jest wprowadzenie pełnej statystycznej kontroli procesów w celu monitorowania poziomu brakowości, utworzenia ujemnie wysterowanych systemów sprzężeń zwrotnych na poziomie kontroli międzyoperacyjnej.
Ze względu na konieczność dostosowania produkcji w zakresie organizacji produkcji do wymagań SPC, można stwierdzić, że system jest jednym z trudniejszych do wdrożenia.
Wymagane jest, aby certyfikację systemu zgodnego z normą ISO/TS 16949 przeprowadziła jednostka certyfikująca, która posiada akredytację na przeprowadzanie audytów certyfikujących na zgodność z ISO/TS 16949.
Okres funkcjonowania systemu zarządzania jakością TS 16949, przed przystąpieniem do audytu certyfikującego wynosi 12 miesięcy (dla ISO 9001 – w większości jednostek, 3 miesiące).
Audyty ISO/TS 16949 trwają zwykle dwa razy dłużej niż audyt ISO 9001, co za tym idzie są z reguły 2 razy droższe. Pamiętajmy jednak że, z każdą jednostką certyfikującą można, a nawet trzeba, targować się o cenę :).
Jak wygląda system zarządzania jakością dla dostawców branży motoryzacyjnej?
System zarządzania jakością oparty o wymagania normy ISO/TS 16949 jest w pełni kompatybilny z systemem opartym o wymagania normy ISO 9001. Kształt wymaga normy jest opary o wymagania ISO 9001 z rozwinięciem poszczególnych elementów, głównie w zakresie punktu 7 i 8.
Występuje więc zarządzanie procesowe, pełny nadzór nad dokumentacją i zapisami, procesy związane z zaangażowaniem kierownictwa i zarządzaniem zasobami, procesy analizy i doskonalenia, procesy główne (relacje z klientem, projektowanie, zakupy, dostarczenie wyrobu, nadzór nad aparaturą kontrolno-pomiarową).
Główne różnice, względem ISO 9001 dostrzegamy w zakresie procesów głównych. TS-owiski system zarządzania jakością wymaga wprowadzenia pełnej statystycznej kontroli procesów głównych, w celu monitorowania stopnia brakowości w procesie produkcji i utworzenia ujemnych sprzężeń zwrotnych na poziomie kontroli międzyoperacyjnej.
Opisując różnice na dużym stopniu uogólnienia, wymagane jest abyśmy:
- byli w stanie zaprogramować i realizować poziom brakowości definiowany w PPM (ilość braków na 1000 jednostek produkcji),
- byli w stanie przeprowadzić pełną analizę przyczynowo-skutkową dla powstających braków,
- stosowali techniki statystyczne (statystyczna kontrola procesów w oparciu o metody statystyczne),
- zapewnili ciągłość metrologiczną dla wykonywanych pomiarów,
prowadzili pełną identyfikację dostaw w celu ustalenia łańcucha dostaw w przypadku wystąpienia braku (wady) w produkcie zamontowanym w produkcie końcowym – np. samochodzie.
Techniki statystyczne, czasami wywołują przerażenie u moich słuchaczy lecz, są to zagadnienia oparte o podstawy statystyki, z którymi rodzi sobie większość studentów 2 lub 3 roku kierunków inżynieryjnych lub ekonomicznych.
Parę słów na koniec!
ISO/TS 16949 jest rozwinięciem ISO 9001 dla dostawców branży motoryzacyjnej (lecz nie tylko).
Wdrożenie systemu zarządzania jakością TS 16949 dla osób znających zagadnienia SPC i statystyki będzie zadaniem stosunkowo łatwym.
Musimy przygotować się na większą ilość dokumentacji i zapisów, lecz tak jak przy każdym systemie – minimalizować, jeszcze raz minimalizować dokumentację i zapisy.
Po wdrożeniu systemu możemy dowolnie sterować poziomem brakowości!
Brakowość na poziomie 3 PPM – wedle życzenia!!
Brakowość na poziomie 1 PPM – wedle życzenia!!!
autor: Mariusz Mazur