Oznakowanie CE zabawek

Dyrektywy Nowego Podejścia przedstawiają zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa dla różnych grup produktów. W przypadku zabawek obowiązującym dokumentem jest Dyrektywa nr 2009/48/WE (Dyrektywa Rady w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek).

Każdy polski producent, importer jak również eksporter, który zamierza wprowadzić na rynek Unii Europejskiej zabawki podlegające tej dyrektywie, musi spełnić jej wymagania i oznaczyć swoje wyroby znakiem CE. Do lipca 2011 roku za zabawki były uznawane tylko produkty specjalnie zaprojektowane i przewidziane do zabawy. Zgodnie z nowymi przepisami zabawka to wyrób zaprojektowany lub przeznaczony do zabawy oraz taki, który ze względu na swoje cechy charakterystyczne lub wygląd może być użyty do zabawy przez dzieci w wieku poniżej 14 lat. Przykładem produktu nieprzeznaczonego wyłącznie do zabawy, a jednak klasyfikowanego jako zabawki są breloczki z maskotkami. Zgodnie z obowiązującym prawem dyrektywie podlega również sprzęt sportowy przeznaczony dla dzieci o wadze poniżej 20 kg. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa zabawek są coraz szersze i bardziej restrykcyjne.

 Deklaracja zgodności jest obowiązkowa!

Wszystkie zabawki sprzedawane w Polsce muszą posiadać znak CE, który potwierdza, że produkt jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeństwa obowiązującymi w Unii Europejskiej. Aby producent mógł oznaczyć zabawkę znakiem CE, musi ona spełniać szereg wymogów odnośnie m.in. wytrzymałości, konstrukcji czy materiałów. Przepisy nakładają na wszystkich producentów zabawek obowiązek wystawienia deklaracji zgodności czyli dokumentu, w którym na własną odpowiedzialność deklarują, że wytworzona przez nich zabawka jest zgodna z zasadniczymi wymaganiami. Jeszcze do niedawna przygotowanie deklaracji zgodności dla zabawek nie było obowiązkowe. Dyrektywa przewiduje dwie procedury służące stwierdzeniu zgodności zabawek z wymaganiami:

• moduł A – Wewnętrzna kontrola produkcji oraz
• moduł B – Badanie typu WE.

Schemat procedur oceny zgodności podany w dyrektywie dotyczącej bezpieczeństwa zabawek przedstawia rysunek:

Moduł A stosowany jest, gdy zabawki produkowane są zgodnie z normami krajowymi, wdrażającymi normy zharmonizowane. Zachodzi wtedy tzw. domniemanie zgodności, które oznacza, że wyprodukowane zabawki spełniają podstawowe wymagania bezpieczeństwa określone w dyrektywie. W tym module wymagane jest przedstawienie dokumentacji technicznej potwierdzającej spełnienie wymagań, która powinna obejmować projekt, sposób wytworzenia oraz działania wyrobu i instrukcję. Dokumentację producent ma obowiązek przechowywać przez 10 lat od zakończenia produkcji. To pozwala na umieszczenie na zabawce znaku CE.
Moduł B natomiast jest stosowany w przypadku, gdy zabawki nie są produkowane w całości zgodnie z normami zharmonizowanymi lub jeśli takie normy nie istnieją. Świadectwo badania typu WE wydaje jednostka notyfikowana. Po przedstawieniu dokumentacji technicznej, która obejmuje część projektową, zabawki muszą zostać poddane badaniu typu WE, w którym jednostka notyfikowana dokona sprawdzenia i  potwierdzi, że wyprodukowany model zabawki spełnia podstawowe wymagania bezpieczeństwa zawarte w dyrektywie. Wtedy producent ma obowiązek umieścić na zabawkach oznaczenie CE, które stanowi deklarację zgodności zabawek dostarczanych do klienta z taką jak model zbadany zgodnie z procedurą badania typu WE.

Należy jednak pamiętać, że Dyrektywa 2009/48/WE określa tylko wymagania zasadnicze, które w zależności od typu zabawki mogą nie być jedynymi, jakie należy wziąć pod uwagę przed wprowadzeniem zabawki do obrotu.

Zabawki oprócz wymagań dyrektywy 2009/48/WE (i do 19.07.2013 r. odnośnie części dyrektywy 2008/112/WE) oraz transponującego ich do prawa polskiego podlegać mogą również:

• Ustawie z dnia 12 grudnia 2003 r. o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów
• Dyrektywie niskonapięciowej LVD 2006/95/WE
• Dyrektywie RoHS 2002/95/WE (Ograniczenie użycia substancji niebezpiecznych)
• Dyrektywie o kompatybilności elektromagnetyczej EMC 2004/108/WE (dotyczy urządzeń, które zawierają czynne elementy elektryczne i elektroniczne)
• jeżeli zawierają elementy elektryczne i elektroniczne to również przepisom Dyrektywy WEEE (2002/96/EC) dotyczących recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego
• przepisom celnym
• normom będącym w kompetencji Polskiego Komitetu Normalizacyjnego (np. PN-EN 14765:2007 Rowery dziecięce – Wymagania bezpieczeństwa i metody badań,  PN-87/C-94210.05 PN-EN 1400-1:2004 Artykuły dla dzieci — Smoczki do uspokajania dla niemowląt i małych dzieci – Część 1: Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz informacji o wyrobie)

Autor: Krystyna Rudek