Bezpieczeństwo informacji i cyberbezpieczeństwo

Bezpieczeństwo informacji, a w tym cyberbezpieczeństwo to wyzwanie dla każdej organizacji zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym. Spełnienie wymagań prawnych i wdrożenie odpowiednich środków bezpieczeństwa wymaga zaangażowania i ciągłego monitorowania, ale może skutecznie zwiększyć odporność Twojej organizacji na cyberzagrożenia i ochronę aktywów.

Co to jest „Bezpieczeństwo informacji”?

Bezpieczeństwo informacji to pojęcie znacznie szersze niż tylko ochrona systemów komputerowych. Odnosi się do wszystkich form informacji, jakie funkcjonują w organizacji – niezależnie od tego, czy mają one postać cyfrową, papierową, ustną, czy są utrwalone w wiedzy i doświadczeniu pracowników.

Celem bezpieczeństwa informacji jest ochrona zasobów przed zagrożeniami, które mogłyby spowodować ich utratę, ujawnienie lub nieuprawnione użycie. Fundamentem tego podejścia są trzy kluczowe zasady:

Poufność – aby dostęp do informacji miały tylko osoby uprawnione,
Integralność – aby dane były pełne, poprawne i niezmienione w sposób nieautoryzowany,
Dostępność – aby były dostępne w odpowiednim czasie, miejscu i dla właściwych osób.

Bezpieczeństwo informacji obejmuje zarówno rozwiązania techniczne, jak i organizacyjne. Może dotyczyć zamykania szaf z dokumentami, stosowania kart dostępu do budynków, opracowania polityk i procedur postępowania z danymi, prowadzenia szkoleń dla pracowników, jak również stosowania systemów ochrony IT. To holistyczne podejście znajduje odzwierciedlenie w normie ISO/IEC 27001, która stanowi międzynarodowy standard zarządzania bezpieczeństwem informacji.

Co kryje się pod pojęciem „Cyberbezpieczeństwo”?

Cyberbezpieczeństwo jest pojęciem bardziej wyspecjalizowanym i koncentruje się na ochronie informacji w środowisku cyfrowym – czyli w systemach komputerowych, sieciach teleinformatycznych, chmurze obliczeniowej czy na urządzeniach mobilnych.

W praktyce cyberbezpieczeństwo polega na przeciwdziałaniu zagrożeniom takim jak ataki hakerskie, złośliwe oprogramowanie, phishing, wyłudzenia danych, ransomware czy próby przejęcia kontroli nad systemami. Obejmuje również wykrywanie i reagowanie na incydenty, wdrażanie mechanizmów ochrony (firewalle, systemy IDS/IPS, szyfrowanie), a także zarządzanie tożsamością i kontrolą dostępu do zasobów cyfrowych.

Obszar cyberbezpieczeństwa rozwija się niezwykle dynamicznie, co wynika z rosnącej skali zagrożeń i coraz większej cyfryzacji procesów biznesowych. Coraz częściej regulują go przepisy prawa, np. dyrektywa NIS2 czy wymagania sektorowe w finansach, energetyce czy administracji publicznej.

Jak zazębiają się te pojęcia?

Bezpieczeństwo informacji i cyberbezpieczeństwo bywają używane zamiennie, ale w rzeczywistości oznaczają dwa różne, choć powiązane obszary.

Bezpieczeństwo informacji ma szerszy zakres i obejmuje wszystkie formy ochrony informacji: cyfrowych i tradycyjnych (papierowych i ustnych).
Cyberbezpieczeństwo jest jest jego częścią, skupiającą się na ochronie informacji w środowisku cyfrowym i technicznym.

👉 Każde cyberbezpieczeństwo jest elementem bezpieczeństwa informacji, ale nie każde bezpieczeństwo informacji dotyczy cyberbezpieczeństwa.

Przykłady dobrze pokazujące różnicę:

Gdy chronimy serwer przed atakiem – dbamy o cyberbezpieczeństwo, a tym samym o bezpieczeństwo informacji.
Gdy zamykamy na klucz archiwum papierowych dokumentów – to bezpieczeństwo informacji, ale już nie cyberbezpieczeństwo.
Gdy szkolimy pracowników, jak tworzyć silne hasła – to przykład, który łączy oba obszary.

Co daje wdrożenie Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji (SZBI)?

Po połączeniu podejścia organizacyjnego i odpowiednich procedur (bezpieczeństwo informacji) i skutecznych narzędzi technicznych (cyberbezpieczeństwo) oraz zarządzaniu ryzykiem Twoja firma zyskuje pełną ochronę i pewność, że zarówno dane cyfrowe, jak i tradycyjne są odpowiednio zabezpieczone.

Dzięki dobrze wdrożonemu SZBI zyskujesz:

poufność, integralność i dostępność informacji,
zmniejszenie ryzyka wycieków, ataków, incydentów bezpieczeństwa,
zgodność z przepisami (np. RODO, NIS2, obowiązkami sektorowymi),
przewagę konkurencyjną i zaufanie klientów oraz partnerów,
jasne procedury reagowania i ciągłość działania w sytuacjach kryzysowych.

Bezpieczeństwo informacji to głównie:

Ochrona danych

Ochrona infrastruktury krytycznej

Zapewnienie prywatności

Ochrona przed cyberprzestępczością

Jak spełnić wymagania prawne w zakresie bezpieczeństwa?

Zdrowy rozsądek i zapewnienie środków bezpieczeństwa to dziś kluczowy element, a wymagania prawne wynikające z poslkich przepisów i wymagane przez Unię Europejską stanowią dopełnienie bepieczeństwa naszych organizacji publicznych, przedsiębiorstw państwowych, firm prywatnych i organizacji non-profit.

Do najważniejszych polskich aktów prawnych należą m. in.:

Rozporządzenie o Krajowych Ramach Interoperacyjności minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (KRI),
Ustawa o ochronie danych osobowych (RODO),
Ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (UKSC),
Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
UstawaPprawo telekomunikacyjne

Z ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa wynika szereg rozporządzeń jak np.:
– Rozporządzenie w sprawie wykazu usług kluczowych oraz progów istotności skutku zakłócającego incydentu dla świadczenia usług kluczowych
– Rozporządzenie w sprawie progów uznawania incydentu za poważny
– Rozporządzenie w sprawie warunków organizacyjnych i technicznych dla podmiotów świadczących usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa oraz wewnętrznych struktur organizacyjnych operatorów usług kluczowych odpowiedzialnych za cyberbezpieczeństwo

Unia Europejska opracowała m.in dyrektywy RODO (GDPR), Cybersecurity Act (Akt o cyberbezpieczeństwie), DORA, CER, NIS2 i eIDAS stanowiące wzajemne uzupełnienie wymagań mających na celu podniesienie poziomu cyberbezpieczeństwa UE na wszelakie zagrożenia fizyczne i cyfrowe. Dyrektywy te dotyczące zabezpieczeń przed atakami na systemy informacyjne oraz obrony cywilnej a także wielu aspektów, jak np. praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej.

Te akty prawne nakładają obowiązki na państwa członkowskie i podmioty działające w przestrzeni cyfrowej, wymagając m.in. stosowania środków bezpieczeństwa, reagowania na incydenty oraz współpracy międzynarodowej. Wszystko to ma na celu zwiększenie odporności UE na cyberzagrożenia oraz ochronę praw i bezpieczeństwa obywateli, firm i instytucji w erze cyfrowej.

Spełnienie wymagań dyrektyw UE w zakresie cyberbezpieczeństwa wymaga skoordynowanego podejścia i wdrożenia odpowiednich środków bezpieczeństwa.

Wszystkie akty prawne dot. cyberbezpieczeństwa stawiają jeden cel główny:

Podniesienie poziomu bezpieczeństwa

Cel ten można łatwo osiągnąć wdrażając system bezpieczeństwa informacji i danych zgodnie z ISO/IEC 27001 oraz system ciągłości działania zgodny z ISO 22301.