Racjonalne, surowcowe traktowanie odpadów, jest moim zdaniem podstawą dla prawidłowego gospodarowania odpadami, w sposób niezagrażający środowisku przyrodniczemu i zdrowiu ludzi. Dlatego też nie należy traktować odpadów negatywnie, a ich powstawanie i sposób postępowania z nimi można przewidywać i kalkulować, tak jak to ma miejsce w przypadku surowców mineralnych. Powstawanie odpadów jest ściśle związane z działalnością gospodarczą ludzi i naszym bytowaniem. Dotyczy to zarówno odpadów przemysłowych jak i komunalnych. Zdecydowanie więcej odpadów powstaje w przemyśle i usługach, niż w gospodarstwach domowych. Odpady w całej swojej masie, w jakikolwiek sposób nie byłyby podzielone czy sklasyfikowane, są traktowane jako “zło konieczne”. Natomiast w mniejszym stopniu odpady uważane są za potencjalne surowce, surowce wtórne czy też surowce antropogeniczne. Surowce te mogą być poddawane przeróbce i procesom odzysku lub unieszkodliwiania, a w skrajnym przypadku bezpowrotnie tracone, tak jak obecnie poprzez deponowanie na składowiskach odpadów.
Jedną z metod postępowania z odpadami komunalnymi jest ich termiczne przekształcanie (spalanie) z odzyskiem energii, poprzedzone konieczną segregacją odpadów przynajmniej na:
- palne i nie palne,
- suche i mokre.
Docenienie surowcowego, w tym energetycznego znaczenia odpadów, może skutkować coraz bardziej pozytywnym podejściem do nich i sprzyjać ochronie środowiska. Nieodzowna w tym jest rola edukacji mieszkańców Krakowa, zarówno wśród dzieci i młodzieży, jak i wśród dorosłych, w tym również wśród przedsiębiorców i urzędników.
Odpady komunalne z aglomeracji krakowskiej – termiczne przekształcanie czy składowanie?
W Krakowie jest teraz rozpatrywana lokalizacja spalarni odpadów komunalnych, poprzedzona wielowątkową dyskusją, odzwierciedlającą emocje towarzyszące tej technice odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Kierując zespołem opracowującym, w 1998 i 1999 roku, koncepcję budowy III etapu składowiska Barycz wraz z dokumentacją warunków hydrogeologicznych przedstawiłem prognozę wypełniania składowiska w Baryczy. Przewidywałem wówczas, że średnio w jednym miesiącu będzie składowanych około 17 20 tysięcy m3 zmieszanych odpadów komunalnych, o ile nie będą wdrożone inne technologie odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów, w tym termiczne przekształcanie. Prognoza, opracowana 10 lat temu, jako modyfikacja prognozy IETU Katowice, sprawdza się. Kompostowanie przy składowisku i selektywna zbiórka odpadów w aglomeracji krakowskiej nie wpłynęły znacząco na zmniejszenie objętości składowanych odpadów. Przy obecnej intensywnej eksploatacji, składowisko zostanie wypełnione do 2013 roku, a najdalej do 2017 (rys. 1).
Podsumowanie
Budowa w Krakowie zakładu termicznego przekształcania odpadów stwarza możliwość wydłużenia eksploatacji składowiska Barycz do 2022 roku przy założeniu docelowej pojemności III etapu 2 mln m3, a w wariancie zwiększenia pojemności do 3 mln m3, przez połączenie ze zrekultywowanym II etapem, eksploatacja składowiska może być wydłużona do 2036 roku lub nawet dłużej. Tym samym inwestycję tę należy uznać za przedsięwzięcie mogące skutecznie poprawić stan środowiska przyrodniczego w skali ponadregionalnej.
Termiczne przekształcanie odpadów komunalnych w spalarni odpadów jest w przypadku aglomeracji krakowskiej, jedyną alternatywą dla składowania tych odpadów. Rozważanie innych technik odzysku czy unieszkodliwiania tak znaczącej ilości odpadów należy traktować jako cenną inicjatywę uzupełniającą w gospodarowaniu odpadami w Krakowie.
Literatura
Dokumentacja warunków hydrogeologicznych dla Koncepcji programowo-przestrzennej rozbudowy składowiska odpadów komunalnych Barycz w Krakowie – III etap składowiska. Kierownik projektu K. Czajka. Kraków, 1997. Zleceniodawca: MPO, Kraków. Archiwum: CPPGSMiE PAN, sygn.: 1998.022.03. Koncepcja programowo-przestrzenna rozbudowy składowiska odpadów komunalnych Barycz w Krakowie – III etap składowiska. Kierownik projektu K. Czajka, Kraków, 1998. Zleceniodawca: MPO, Kraków. Archiwum: IGSMiE PAN, sygn.: 1998.022.01.
Autor – Dr inż. Krzysztof Czajka jest ekspertem w zakresie nauk o Ziemi i gospodarowania odpadami
Artykuł pochodzi ze strony: i został opublikowany na stronie Instytutu Kształcenia Menadżerów Jakości za zgodą autora.
autor: dr inż. Krzysztof Czajka