Ciąg dalszy ISO 14001 – system zarządzania środowiskiem dla opornych – cz.2
Wiemy już, co oznaczają pojęcia:
Środowisko,
Aspekt środowiskowy,
Pozytywny aspekt środowiskowy.
Niestety oprócz pozytywnego oddziaływania na środowisko nasze przedsiębiorstwa oddziałują również negatywnie. I to na kilka sposobów. Możemy sobie, bez trudu wyobrazić klasyczne negatywne oddziaływanie na środowisko poprzez:
Emisje spalin z pojazdów, kotłowni, oraz innych silników i siłowni zużywających paliwa kopalne – tam gdzie mamy komin lub wydech, mamy emisję spalin.
Emisji różnego rodzaju pyłów i zawiesin – możemy je prosto zidentyfikować poprzez wyciągi i wyloty wentylacyjne.
Emisji ścieków płynnych , tych komunalnych, ale również przemysłowych, czyli klasyczna rura ze ściekami.
Niestety, oprócz emisji stwarzamy również inne zanieczyszczenia, które są aspektami środowiskowymi. Każde przedsiębiorstwo produkcyjne, ale również usługowe, powoduje (często używa się określenia: wytwarza), opakowania, odpady poprodukcyjne. Wszędzie tam, gdzie powstaje „śmieć” oddziałujemy na środowisko w sposób negatywny. Cóż możemy jeszcze znaleźć?
Prawdą jest, że nasze organizacje oddziałują na środowisko, w sposób zarówno bezpośredni (wymieniłem powyżej), jak również pośredni. Abyśmy prawidłowo zidentyfikowali aspekty środowisko, na potrzeby systemu zarządzania środowiskiem ISO 14001, zacytuję fragment skryptu, który kiedyś stworzyłem na potrzeby szkoleń z zakresu ISO 14001.
Za skryptem:
Firma spedycyjna, zajmuje się organizacją przewozu na ternie UE, zatrudnia 10 pracowników, posiada 1 biuro, nie posiada własnego taboru samochodowego. Sprzęt, jaki eksploatuje to: komputery, drukarki, telefony stacjonarne i komórkowe. Media, jakie zużywa to: prąd, woda, ciepło z sieci ciepłowniczej, papier, tonery i żarówki oraz świetlówki. Odpady, jakie generuje to: odpady komunalne i ścieki komunalne, papier, tonery, żarówki i świetlówki.
Pytanie: jak firma oddziałuje na środowisko?
Oto pełna identyfikacja sposobów oddziaływania na środowisko przez w/w firmę (aspektów środowiskowych).
1. Bezpośrednie, lokalne (punktowe) oddziaływanie na środowisko poprzez: generowanie odpadów, zużycie mediów przez personel biura.
2. Bezpośrednie, globalne w mikroskali (kilka sąsiadujących ze sobą powiatów) oddziaływanie na środowisko poprzez: generowanie miejsc pracy (zmniejszanie lub zwiększanie bezrobocia), generowanie ruchu pracowników pomiędzy praca, a ich domem, odprowadzanie podatków i opłat lokalnych do budżetu gminy, w której znajduje się firma, wpływanie na kulturę lokalną poprzez generowanie kultury organizacji, generowanie rozwoju urbanistycznego (rozbudowa miasta lub wsi poprzez zamieszkiwanie w niej).
3. Bezpośrednie, globalne w makroskali (województwo, kraj) oddziaływanie na środowisko poprzez: generowanie miejsc pracy (zmniejszanie lub zwiększanie bezrobocia), odprowadzanie podatków i opłat do budżetu państwa, w której znajduje się firma.
4. Pośrednie, globalne w makroskali (kraj, unia) oddziaływanie na środowisko poprzez: generowanie ciężkiego ruchu kołowego (TIRY), emisja spalin (TIRY), zużycie materiałów pędnych, smarnych, części zamiennych (TIRY), rozwój i modernizacja sieci drogowej (budowy nowych dróg, remonty istniejących), stwarzanie zagrożenia poprzez wypadek drogowy dla życia ludzi poruszających się lub mieszkających w sąsiedztwie tras TIRÓW, stwarzanie zagrożenia poprzez wypadek drogowy, rozjechanie dla życia zwierząt poruszających się lub mieszkających w sąsiedztwie tras TIRÓW, degenerację (trucie) obszarów naturalnych (rośliny, zwierzęta, ludzie) znajdujących się w bliskości pasa drogowego, degeneracja naturalnych zasobów wody przez zakład dostarczający wodę i ciepło, elektrownie, inne firmy działające w kooperacji bezpośredniej lub pośredniej z naszą firm, emisja zanieczyszczeń przez wytwórców ciepła i energii elektrycznej, emisja promieniowania elektromagnetycznego przez telefonię komórkową, linie przesyłu energii.
5. Pośrednie, globalne w makroskali (ZIEMIA) oddziaływanie na środowisko poprzez: generowanie zapotrzebowania na materiały ropopochodne i inne w dużej skali u wydobywców i przetwórców, generowanie zapotrzebowania na materiały zamienne i nowe pojazdy, emisję zanieczyszczeń przez producentów pojazdów, części zamiennych, części i materiałów eksploatacyjnych, emisję zanieczyszczeń przez podmioty zasilające producentów, wydobywców i inne podmioty w dowolny rodzaj energii, emisję rodzajów promieniowania (fale radiowe, mikrofale, itp.) przez łańcuch dostawców.
6. Pośrednie, globalne w makroskali (ZIEMIA + PRZYLEGŁY KOSMOS) oddziaływanie na środowisko poprzez: korzystanie z komunikacji globalnej – eksploatacja satelitów telekomunikacyjnych, satelitów systemu GPS, generowanie odpadów w przestrzeni kosmicznej ze starych, rozbitych satelitów oraz odpadów powstających przy umieszczaniu satelitów na orbicie.
To by było na tyle. To początek ISO 14001, systemu zarządzania środowiskiem. Przerażające? Każdy nasz ruch, wykonany telefon, wysłany mail, wyjazd na spotkanie handlowe, przeprowadzone szkolenie, ma efekty globalny. Tak, tak, efekt motyla istnieje!
Zobacz wszystkie części:
Autor: Mariusz Mazur